ගුප්ත

රත්නපුර ප්‍රදේශයේ වාසයකල සර්නේලිස් මැණික් ගැරීමෙන් ජීවත් වන්නෙකි. ගමින් බැහැර මැණික් ගැරීම පිණිස යන සර්නේලිස් ආපසු ගෙදර එන්නේ වාසියක් ලැබීමෙන් පසුවය. දිනක් පොඩි ගල් කෑල්ලක් ලැබී එය විකිණාගත් සර්නේලිස් ගෙදර යාමට අදහස් කලේය. වරුවක් පත්ලේ වැඩකර දවල් ආහාරය වාඩියෙන්ම ගෙන සූදානම් වී ගමට යාමට බසයකට නැංගේය. ගම අසල පිහිටි වෙළඳ පොළෙහි බැසගත් ඔහු ගෙදර ගෙනයාමට සිල්ලර ටිකක් හා එළවලු ටිකක්ද රැගෙන මාලු නොමැති නිසා මස් ටිකක් වත් ගෙන යාමේ අදහසින් මස්කඩයට ගියේය. ඔහු කඩයට ගොඩවෙත්ම මස් වෙළෙන්දා මස් නැතැයි පැවසීය. බලාපොරොත්තුව සුන් වූ සර්නේලිස් ආපසු හැරෙනවාත් සමගම කුකුළෙක් සිටී කැමති නම් ඌ කපා දෙත හැකි යයි මස් කඩකාරයා ප්‍රකාශ කළේය. මද වේලාවක් කල්පනා ක්ළ සර්නේලිස් හොඳයි ඒකවත් දෙන්න යයි ප්‍රකාශ කලේය. කුකුළු කඩයේ සිටි කුකුළා අතට ගෙන කුකුළාගේ බෙල්ලත් වලිගයත් ප්‍රධාන පියාපත් දෙකත් කපා ඉවත දමා කඩේ වහන්න ඕන නිසා මෙන්න මේක ගෙන ගොස් උණු වතුරේ දමා අනිත් පිහාටු සිඳගන්ට යයි කියමින් කුකුළා කඩදාසියක හොඳින් ඔතා සර්නේලිස්ට දී මුදල් ලබා ගත්තේය. සර්නේලිස් බස් නැවතුම් පොළෙහි පැයක් පමණ බසයක් එනතුරු ගෙදර යාමට බලා සිටි...

කෑරගල ප්‍රදේශයේ පොල් වත්තක මොනම හේතුවක් වත් නොමැතිව ඇට්ටි ( ගොපලු ) හැලෙන්නට විය. මේ ගැන එක් එක් අය කියන කෙම් ක්‍රම කල නමුත් ප්‍රතිඵල රහිත බැවින් කෘෂිකර්ම දෙපාර්තමේන්තුවේ පොල් පිළිබඳ උපදේශක වරුන්ද ගෙන්වා ඔවුන්ගේ උපදෙස් පරිදි ක්‍රියා කළ නමුත් සාර්ථක නොවීය. මේ අතර පොල්වත්ත අයිතිකාරයාගේ ගෙදරටද යම් යම් සිදුවීම් ආරම්භ විය. මහ රෑ කවුදෝ දොරට තට්ටු කරයි. දොරහැර බැලූ නමුත් කිසිවෙක් නොපෙනේ. රාත්‍රියේ ගේ වටා කවුදෝ සක්මන් කරන ශබ්දයක් ඇසේ. නමුත් පරීක්ෂා කිරීමේ දී කිසිවෙකු නොපෙනේ. සමහර දිනක රාත්‍රියේ ගේ තුළ ඇති පිඟන් කෝප්ප පෙරළන ශබ්ද ඇසේ. පරීක්ෂා කිරීමේ දී එසේ කළ කෙනෙක්ද නැත. ගෙයි දොර ජනෙල් වසා තිබේ. මේ අතර මළගිය වුන් ගෙන්වා මළගිය තැනැත්තාගේම කට හඬින් ශාස්ත්‍ර කියන ස්ථානයක් ගැන අසන්නට ලැබී එහි ගියේලු. එහි මූලික කටයුතු කරන්නේ ස්ත්‍රියකි . ස්ත්‍රිය පුද පූජා විදි පවත්වා පොල්වත්ත විනාශ කරන භූතයා ගෙන්වීය ඔහු අන් කිසිවෙකු නොව පොල් වත්ත අයිතිකරුගේ මළාවූ පියා වේ. ඈ බොල තෝ මගෙ බස්තමයි රිදී හවඩියයි අරූට දුන්නා නොවෙද? පල දැන් ගිහින් ඒ දෙකම අරන් වර එනවිට මට අරක්කු බෝතලේකුයි රෝස් කළ කුකුලෙකුයි  ගේනවා ...

මගේ මතකයේ හැටියට මෙය සිදුවූයේ අදින් වසර අටකට පමණ පෙරය. යන්ත්‍ර මන්ත්‍ර වලට ප්‍රසිද්ධ එක්තරා ඇදුරෙකු ගැනත් ඔහුගේ දක්ෂතා ගැනත් මගේ හිතවතෙකු මා සමග ප්‍රකාශ කර සිටියා. මේ ගැන සොයා බැලීමට උනන්දුවක් මා තුල ඇති වූ නිසා දිනක් එම ඇදුරාගේ නිවසට මා ලඟා උනා. මා එහි යන විට වේලාව උදේ 7 ට පමණ වන්නට ඇති. ත්‍රීවිලයකින් පැමිණි කිහිප දෙනෙකුත් යම් අසනීපයකින් පෙලෙන බව සිතිය හැකි දැරියක්ද අපහසුවෙන් පුටුවක වාඩිවී එහි සිටියා. සුළු වේලාවක් රැඳීසිටි මා එම පිරිස සමග කථාවට වැටුනා. එම දැරිය උසස් පෙල විභාගයට ලියමින් සිටින අතර තුර හඩිසියේම දෙපා පණ නැතිවී රෝගීව රෝහලෙහි මාස 1 1/2 පමණ ප්‍රතිකාර ළබා ඇතත් කිසිම ආකාරයක සුවයක් ලැබී නැහැ. රෝග විනිශ්ඡය සඳහා වූ සියලු පරීක්ෂන වළින්ද රෝගය කුමක්ද යන්න වෛද්‍යවරුන්ටද ගැටළුවක් වී තිබුනා. ඔවුන් කී දෙයින් මා තරමක දෙගිඩියාවෙන් කල් ගත කලා. පෙරවරු 8 ට පමන මහත මිටි සුදු ඇඳුමකින් සැරසීගත් පුද්ගලයෙකු යන්ත්‍ර මන්ත්‍ර කරනු ලබන දේවාලයට ඇතුලු උනා. එහි ඇදුරා ඔහු බව මින් පෙර මෙහි පැමින සිටි අය ප්‍රකාශ කලා. එහි විවිධ පුද පූජා කටයුතු අවසන් කර සේවය ලබා ගැනීමට පැමිණි අය දේවාලය තුලට කැඳවනු ලැබ...

වැලිගම් කෝරළයෙගි වල්පිට ගමෙහි විසූ සේදර හාමු මහත්මයා ප්‍රසිද්ධ අභිචාර කරුවෙකි. කථා කිරීමේදී මුක්කම් හඳක් මතුවෙන බැවින් මුක්කම් සේදර හාමු යනුවෙන්ද ඇතැමෙක් හඳුවති. දිනක් වල් ඌරෙකු මරාගත් දඩයම් කරුවෝ දෙදෙනෙක් ඌරා පුළුස්සා ලෝම හැරිමින් පිරිසිදු කිරීමේ යෙදී සිටියෝය. සේදර හාමුද මේ ස්ථානය පසුකර ගමනක් යාමට පැමිණියේය. ඔහු එනු දුටු එක් දඩයම් කරුවෙක් කරුවෙක් සිනහවක් පහළකර ඔන්න සේදර හාමු එනවා ඌරාට පණ දෙතැයි පැවසීය. එසේ කීවේ විහිළුවටම නොවේ.පණ යාමට ආසන්න කීප දෙනෙකුන් සුව කිරීමෙන් ප්‍රසිද්ධියක් ලද බැවිනි. මොවුන්ගේ ප්‍රකාශය ගණන් නොගත්තාක් මෙන් අතේ තිබුණ් බස්තම මුව දෙසට ළංකර ගත්තේය. ඌරා පිළිස්සීම පිණිස පා සත එක්කර තිබුණු බැම්ම කපනවාත් සමගම සේදර හාමු බස්තමෙන් පාරක්දී "චං ගෙරියා" යනුවෙන් පැවසීය. පුදුමයකි. දඩයම් කරුවන් පෙරළාගෙන ඌරා අසල වූ වන ලැහැබකට දිව්වේය. ඌරු මස් ගෙන යාමට පැමිණි අයට මෙය පුදුමයක් විය.එකිනෙකා මවිතයෙන්  මවිතයෙන් එකිනෙකාගේ මුහුණු බලාගත්තා මිස වචනයක්වත් කථා නොකළේය. සේදර හාමු ආඩම්බර ලීලාවෙන් එහාට මෙහාට සක්මන් කරමින් දඩයම් කෘවෙකු දෙස බලා අන්න අර පඳුර යට ඌරා ඇත, ගෙනවයි කියමි...

බසයට නැගි යුවතිය අතුරු දහන්වීම ගාල්ලේ අපේ මහ ගෙදර සාංඝීක දානයක් තිබුණු බැවින් මම උදය 9 ට පමන විශ්ව විද්‍යාලයේ සිට ගාල්ල බලා යාමට පිටත්වීමි. කල් වේලා ඇතිව ගෙදර ගිය බැවින් දානයේ කටයුතු සඳහාද සහාය වූවෙමි. දන් වැළඳූභික්ශූන් වහන්සේලා පින් අනුමෝදන් කරවා විනාඩි 15ක් පමන ධර්ම දේශනාවක්ද කලහ. ගෙදරින් මහා සංඝයා වැඩම කළායින් පසු හැමෝම එකතුව දහවල් කෑමද කෑවෙමු. ඇඳක හාන්සි වූයේ නිදා ගැනීමට නොව මහන්සිය නැතිකර ගැනීම පිණිසයි. එහෙත් සවස 4 පමන වන තුරු හොඳට නින්ද ගොස් තිබුණි. පසු දින උදයේ රැස්වීමකට සහභාගි වීමට තිබුණු බැවින් 4 1/2 ට පමණ කොලඹ යාමට සූදානම් වීමි. ගෙදර හැමෝම රෑ 12 ට ගාල්ලෙන් කොලඹ යන බසයෙන් යන්නට යයි පෙරැත්ත කළ බැවින් නතර වීමි. රෑ 11 1/2 ට පමන සූදනම් වී ගාල්ලේ බස් නැවතුම් පළට පැමිණියෙමි. බසයේ හොඳට ඉඩකඩ ටිබුණු බැවින් කෙළවර පසුපස සීට් එකක වාදි වී පොතක් කියවන්නට වීමි. වරින් වර මගීන් නංවා ගැනීමට බසය නතර කරන සෑම අවස්ථාවක දීම පොතෙන් අවධානය කැඩී ඒ දෙස බැලේ. ඉඳුරුව හරියේදී බසය නතර කළේ මගීන් ගැනීම පිණිසය. රතුපාට සාරියකින් හා රතුපාට හැට්ටයකින් සැරසුණු රූමත් තරුන වුවතියක් බසයට නැංගේය. මේ මහ රෑ තනි...